فرش دستباف قم باید سرآمد تولید و ارزآوری در حوزه صنایع خلاق کشور باشد

روح الله یارمحمدی

آستان بهارستان؛ رئیس پارک علم و فناوری استان قم با بیان اینکه فلسفه فعالیت پارک ایجاد ارتباط میان بخش خصوصی و بخش دولتی است گفت: افزایش تولید در صنعت فرش دستباف قم مستلزم فرهنگ‌سازی و تقویت بخش خصوصی است.

دکتر خیراله رهسپار فرد در اولین نشست کارگروه تخصصی توسعه فناوری صنعت فرش دستباف استان قم با تاکید براینکه ارتقاء صنایع خلاق از اهداف مهم پارک محسوب می شود گفت: تشکیل این کارگروه تناسب و تقارن خوب و معناداری با شعار سال مزین به رشد تولید دارد و هنر صنعت فرش در شهر قم باید سرآمد تولید و ارزآوری در حوزه صنایع خلاق کشور باشد.
وی با بیان اینکه رشد تولید استان باید براساس اولویت¬ها و ظرفیت¬های زیرساختی تعریف شود گفت: به دلیل اینکه صنایعی مانند فرش، کیف و کفش و فناوری اطلاعات از زیرساخت های خوبی در استان قم برخوردارند می‌توانند با کمترین هزینه به رشد و توسعه دست یابند.
رئیس پارک علم و فناوری استان قم با بیان اینکه بخش خصوصی باید بتواند مساله و نیاز خود را به صورت دقیق و درست مطرح کند گفت: پارک علم و فناوری به عنوان رابط بین دولت، دانشگاه و بخش خصوصی می تواند در حوزه مهارت افزایی، کارآفرینی و تجاری سازی محصولات تولید نقش آفرین باشد.

نقش‌آفرینی در توسعه فناوری صنعت فرش دستباف

در ادامه این نشست امیرحسین پروان، معاون بازرگانی اداره کل صنعت، معدن و تجارت با ابراز خرسندی از برگزاری و میزبانی پارک در این جلسه گفت: بموجب تفاهم‌نامه بین وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و مرکز ملی فرش ایران استان های صاحب سبک در تولید و عرضه فرش دستباف می‌توانند با ایجاد کارگروه‌های تخصصی، مراکز نوآوری و مراکز رشد، در توسعه فناوری صنعت فرش نقش سهیم باشند.

لزوم تعریف چرخه هنر و صنعت تولید فرش در قالب زیست‌بوم فناوری

معاون فناوری پارک علم و فناوری استان قم نیز با بیان اینکه توسعه زیست بوم فناوری و نوآوری اولویت مهم سال جاری پارک خواهد بود گفت: فرش دستباف هنر صنعتی بسیار گسترده و پیچیده ای است که ارکان متنوعی دارد و باید چرخه تهیه و تولید الیاف، طراحی و رنگ بندی، بافت و فروش و… در قالب زیست بوم فناوری تعریف شود تا بتواند نیاز و سلیقه مخاطب خود را تامین کند.
دکتر روح اله ندری با اشاره به اینکه فرش دستباف قم باید متناسب با اعتبار و ارزش بین المللی که دارد رشد و توسعه پیدا کند افزود: خانه خلاق فرش قم باید در نوآوری‌های این حوزه جایگاه بهتر و نقش محوری داشته باشد تا بتواند به ارزش و اعتبار بین‌المللی دست پیدا کند.

سهم ۲۰ درصدی قم در تجارت جهانی فرش دستباف

در ادامه رئیس اتحادیه فرش دستباف استان قم ضمن اشاره به بیش از یک قرن سابقه این هنر صنعتی گفت: بهترین و گران بهاترین فرش های دستباف دنیا متعلق به شهر قم است و مقامات عالی در سطح بین الملل فرش های نفیس قم را به یکدیگر هدیه می دهند.
ابوالفضل صادقی با بیان اینکه فرش قم به لحاظ تنوع سبک و رنگ و طرح نسبت به فرش های مشابه برتری محسوسی دارد گفت: استان قم ۲۰ درصد سهم تجارت جهانی فرش دستباف را در اختیار دارد.
وی با اعلام اینکه فرش دستباف باید در همه زمینه های تولید، عرضه و فروش مجهز به فناوری شود گفت: در این زمینه باید میان صنعت فرش و علم و فناوری ارتباط معنادار و مداوم باشد.

کاهش چشمگیر صادرات فرش دستباف

در بخش دیگری از این نشست مدیرعامل اتحادیه تعاونی روستایی فرش استان قم با اشاره به اینکه صنعت فرش مشکلات کلان و ملی دارد گفت: متاسفانه فرهنگ بافندگی به دلیل نبود امنیت شغلی و بیمه ای و ناکافی بودن سطح درآمد زایی به مرور در کشور قبح و بازدارندگی پیدا کرده و دیگر هرکسی پای دار قالی نمی نشیند.
احمد اخوان با اشاره به اینکه با طرح ادعا و تئوری بافی نمی توان به رشد و توسعه بازار فرش دستباف کمک کرد گفت: در حال حاضر مجموع صادرات فرش دستباف کشور به ۳۸ میلیون دلار رسیده که این میزان تا قبل از شیوع کرونا ۲ میلیارد دلار بود.

نگاه محض تجاری عامل کاهش ارزش فرش دستباف

مدیرعامل ایران گره نیز با اشاره به اینکه سابقه فعالیت در تولید و عرضه فرش دستباف خانواده اش به یک قرن می رسد گفت: متاسفانه در طول این سال ها فرش دستباف ایرانی برخلاف تورم جهانی هر روز ارزان تر و کم اهمیت ترمی شود.
محمدرضا تاجر رشتی با طرح این مطلب که بخش دولتی و حتی برخی از همکاران حوزه فرش نمی خواهند تن به تغییر و ضرورت توسعه بدهند گفت: از سالیان دور هنر دست، ارزش و اعتبار ویژه ای داشته اما در حال حاضر در کشور ما تولید فرش دستباف افتخار محسوب نمی شود و دلیل آن هم این است که به فرش نگاه فرهنگی و صنایع دستی و هنری نداریم و نگاه کاملا تاجرمابانه به آن پیدا کرده ایم.
این صادرکننده مطرح فرش دستباف از نبود قیمت مشخص در بازار فرش دستباف گلایه کرد و گفت: به بهانه اینکه فرش کالای هنری است مصرف کننده نمی داند که قیمت واقعی فرش چیست و به بهانه این بی قیمتی، بازار عرضه و فروش فرش دستباف کم رونق و رو به نابودی است.
رئیس هیئت مدیره “ایران گره” با بر شمردن فعالیت های شرکت خود در عارضه یابی و توسعه بازار فرش دستباف قم، پارک علم و فناوری را یکی از عاملان همکاری و اتحاد میان بخش همکاران حوزه فرش دستباف و بخش دولتی برای رفع مشکلات و ارایه راهکارهای توسعه بازار معرفی کرد.
گفتنی است در اولین نشست کارگروه تخصصی هنر صنعت فرش دستباف استان قم که به میزبانی و مدیریت پارک علم و فناوری استان قم برگزار شد، دیگر اعضای حاضر نیز با برشمردن راهکار های توسعه فناوری هنر صنعت فرش دستباف بر لزوم ایده پردازی و توسعه پژوهشی و فناوری، ورود جدی هنرستان های فنی و حرفه ای به توسعه کارگاهی آموزش تولید و عرضه ، شناسایی و رفع عارضه مدیریت تولید و فروش، توجه به ارزش فرهنگ و تمدنی و هنری فرش، ایجاد هم افزایی میان گروه های مرتبط، رفع رویکردهای تجملاتی و اشرافیت به فرش دستباف و… تاکید کردند.