در گفت‌وگوی تفصیلی با خبرنگار ما مطرح شد: مهمترین کاربردهای هوش مصنوعی در حوزه هنر و رسانه

دکتر محمدرضا حسن آبادی مدیر امور تولید اداره کل تحقیقات و جهاد خودکفایی سازمان صدا و سیما، درخصوص مهمترین کاربردهای هوش مصنوعی در حوزه هنر و رسانه گفت هوش مصنوعی کاربردهای فوق العاده‌ای را در اختیار انسان قرار می‌دهد که باید به عنوان ابزار و دستیار از آن استفاده کرد.

دکتر محمدرضا حسن آبادی افزود: حوزه هوش مصنوعی یک حوزه بزرگ و کلانی است که شامل بخش‌های کوچک تری به نام موضوعاتی تحت عنوان Machine Learning یادگیری ماشین و Deep learning یادگیری عمیق هست؛ در واقع بهره‌گیری و الگوگیری از نحوه کارکرد سلول‌های مغز است که این الگوگیری منجر به ارائه مدل‌هایی تحت عنوان Neuron شد و تعداد زیادی از این Neural ها در کنار یکدیگر تشکیل یک شبکه عصبی Neural Network می‌دهند که اگر تعداد و لایه‌های آن را افزایش دهیم تبدیل به Deep learning می‌شوند که امروز منجر به ایجاد یک تحول در حوزه هوش مصنوعی شده است.

وی گفت: هوش مصنوعی به دلیل محدودیت‌های سخت‌افزاری کیفیت قابل توجهی را به ما نمی‌داد اما از سال ۲۰۱۲ به بعد با پیشرفت سخت افزار در حوزه هوش مصنوعی تحولات شگرفی ایجاد شد به طوری که شبکه‌هایی به نام AlexNet ، VGGNet ، GoogleNet ، rosenet ، Dancebet این در واقع الگوریتم‌های شبکه‌هایی بود که از سال ۲۰۱۲ به بعد بروز و ظهور پیدا کردند و در طبقه بندی (Classification) تصاویر خودی نشان دادند و از این طبقه‌بندی شروع شد و در حوزه نوشتار، در حوزه ویدیو در حوزه خلاصه‌نویسی ( summarizing ) ورود کرد و آرام آرام توسعه پیدا کرد.

وی افزود: از جمله کاربردهای خیلی تاثیرگذار در حوزه استفاده از هوش مصنوعی بحث Motion Capture ضبط حرکت‌ها هست؛ برای ساخت یک انیمیشن نیاز هست که Objects یا حرکات موجودات مانند حرکت یک انسان حرکت یک حیوان به صورت کاملا طبیعی در واقع طراحی و تولید شود.

این فعال حوزه هوش مصنوعی گفت: ما می‌توانیم با ابزارهای هوش مصنوعی حرکت طبیعی انسان یا حیوان را استخراج کرده و سپس کاراکترهای آن انیمیشن بر اساس این حرکات طبیعی تولید و منجر به تولیدات انیمیشنی بسیار طبیعی شود به طوری که فاصله production ها کاهش پیدا کند که این یکی از مهم ترین کاربردهای هوش مصنوعی در حوزه تولید انیمیشن هست.

وی اظهارداشت: بحث موشن کپچر (mocap)تکنیک هایی که اجازه می دهد حرکاتِ یک عنصر واقعی را ضبط وبه دنیایی مجازی ارسال کنیم و بحث Smart tracking که به سیستم‌های نظارتی که از الگوریتم‌های پیشرفته برای شناسایی و ردیابی اشیاء متحرک، مانند انسان‌ها یا وسایل نقلیه، استفاده می‌کند و این قابلیت به دوربین اجازه می‌دهد تا به‌طور خودکار بر روی سوژه‌های خاصی تمرکز کند و آن‌ها را در طول زمان دنبال نماید و تخمین حرکت طبیعی آبجکت‌های واقعی نظیر انسان و حیوان و تطبیق آن‌ها به آبجکت‌های تخیلی که ما در ذهن خود داریم از جمله امکانات است.

وی افزود: مورد دیگری که در بحث هوش مصنوعی در حوزه هنر می‌تواند به کار بیاد بحث Transformation یا تبدیل است؛ با استفاده از ابزارهای هوش مصنوعی تصاویر سیاه و سفید به تصاویر رنگی تبدیل می‌شود و کیفیت عکس ارتقا می یابد و حتی تصاویر معیوب را می‌توان اصلاح کرد و می‌توان تصاویر SD را به تصاویر HD و چه بسا در آینده به تصاویر 4K تبدیل کرد.

حسن آبادی گفت: یکی دیگر از کاربردهای مهم هوش مصنوعی بحث کاریکاتورایز کردن هست؛ می‌توان تصویر به آن داد و یک تصویر کاریکاتوری شده از یک انسان از آن دریافت کرد و بالعکس یک تصویر کاریکاتوری به آن داد و یک تصویر واقعی از آن کاراکتر به شما بدهد که این کارایی در حوزه Transformation یا تبدیل صدا، تصویر و ویدئو می‌گنجند.

وی ابراز داشت: از جمله کاربردهای مهم هوش مصنوعی امکان حذف پرده سبز هست؛ به این معنا که شما در تولیدات سینمایی وقتی یک جلوه ویژه ای می‌خواهید تولید کنید پرده سبز قرار می‌دهند تا با استفاده از آن، بتوانند یک چشم‌انداز یا یک جلوه ویژه ای به کار اضافه کنند هوش مصنوعی الزام استفاده از پرده سبز را حذف می‌کند و بدون پرده سبز به شما امکان تصویرسازی در پشت صحنه (background) می‌دهد که این یکی از امکان‌های مهم هوش مصنوعی هست.

وی عنوان کرد:‌ یکی دیگر از حوزه‌های هوش مصنوعی بحث هوش مصنوعی سنتزیا است Synthesia یک پلتفرم ایجاد ویدئو با هوش مصنوعی است؛ درحال حاضر در شبکه‌های مختلف ما نیاز داریم به یک خلاصه یا تریلری از یک فیلم، هوش مصنوعی می‌تواند به صورت اتومات به شما تریلر بدهد.

مدیر امور تولید اداره کل تحقیقات و جهاد خودکفایی سازمان صدا و سیما افزود: ممکن است درحال حاضر امکان این توانایی بالفعل نشده باشد اما این امکان بالقوه در هوش مصنوعی وجود دارد که می‌تواند از یک بازی فوتبال یا از یک فیلم سینمایی صحنه‌های مهم را انتخاب و استخراج کند و تبدیل به یک تریلر شود؛ لذا انتخاب هوشمند صحنه‌های مهم از جمله توانمندی های بالقوه هوش مصنوعی است.

وی تاکید کرد: کاربرد مهم دیگر بحث‌های آواتار است که با کمک هوش مصنوعی می‌توان با تولید آواتارها به صورت ماشین محور اقدام کرد؛ در شبکه‌های مختلف امروز ما بحث تولید زبان اشاره sign language را برای ناشنوایان داریم که اخبار مختلف توسط یک مجری با علائم اشاره برای ناشنوایان بیان می‌شود. می‌توان در تمام شبکه‌ها توسط یک مجری مجازی تولید زبان اشاره داشت این امر با استفاده از یک آواتار تولید می‌شود که تا حد زیادی به کاهش هزینه‌ها و تسهیل و تسریع تولید محتواها کمک می‌کند و مخاطب ناشنوا می‌تواند از همه محتواها استفاده نماید.

وی با بیان اینکه هوش مصنوعی می‌تواند در حوزه ایده پروری هم به کارگردان یا به هنرمند کمک کند، گفت: هوش مصنوعی مولد یا Generative AI نوعی فناوری هوش مصنوعی است که می‌تواند انواع مختلفی از محتوا از جمله متن، تصویر، صدا و داده‌های مصنوعی را طبق دستوری Promethee که نوشتید به سرعت برای مخاطب تولید کند که می‌توان از آن تصویر به صورت مستقیم استفاده کرد و یا به عنوان ایده استفاده کرد و تصویر مورد نظر را ساخت.

حسن آبادی بیان کرد: یک بخش دیگری که هوش مصنوعی می‌تواند به کمک ما بیاید این است که می‌توانید از عکس، ویدئو تولید کنید به این معنا که این فناوری می‌تواند المان‌های یک عکس ثابت را متحرک کند و با عکس‌ها ویدئو تولید کرد که این امکان در حوزه تولید محتوا، در اخبار، education آموزش‌ها و در Entertainmentسرگرمی نقش‌آفرین، تسهیل‌گر و تسریع‌بخش است.

وی افزود: حوزه دیگری که هوش مصنوعی می‌تواند آن را تحت تاثیر قرار دهد حوزه صدا و موسیقی است؛ امروزه در حوزه صدا ما دوبلورهای ارزشمندی داریم که وقتی از دنیا می‌روند صدای آنان هم به تاریخ می‌پیوندد و به عنوان این میراث با آن برخورد کنیم اما هوش مصنوعی امکان بازتولید صداهای دوبلورها را می‌دهد که البته باید بحث کپی رایت و اجازه از افراد نیز لحاظ شود.

وی گفت: هوش مصنوعی امکان بازتولید صداهای فاخر را به ما می‌دهد تا بتوان برای همیشه از این میراث هنری استفاده کرد و برای آیندگان ماندگار کرد تا بتوانند از آن استفاده کنند.

این کارشناس حوزه هوش مصنوعی اظهارکرد: در حوزه موسیقی امروزه موسیقی‌هایی توسط هوش مصنوعی تولید می‌شود که انسان را به شگفتی می‌اندازد که چگونه موسیقی می‌تواند توسط ماشین با کیفیتی منحصر به فرد تولید شود. هوش مصنوعی می‌تواند آلات موسیقی را یاد بگیرد و موسیقی با آن نوایی که مد نظر شما هست را تولید کند و کاملا طبیعی به نظر بیاد که امروزه استفاده از ابزار هوش مصنوعی در این موارد در کشورهای اروپایی و آمریکایی که کشورهای پیشرو هستند محل بحث و منازعه و مناقشه شده شده است.

وی عنوان کرد: کاربرد دیگری که هوش مصنوعی دارد در بحث متن است؛ می‌توان متون مختلفی را به هوش مصنوعی داد و خلاصه آن را دریافت کرد به شما یک نسخه Revise اصلاح شده بدهد.

وی اظهارداشت: از همه این‌ها مهم تر در حوزه هنر تولید فیلم نامه هست؛ فیلم نامه از ارکان مهمی از جمله گره‌افکنی، نقطه اوج اول، نقطه اوج دوم و گره گشایی تشکیل شده است که این نقاط مهم را می‌توان به هوش مصنوعی داد تا متناسب با این نقاط به شما یک ساختار یا Synapse بدهد و سپس آن را اکسنت کنید و به یک فیلم نامه برسید.

مدیر امور تولید اداره کل تحقیقات و جهاد خودکفایی سازمان صدا و سیما بیان کرد: می‌توان در کسری از زمان به ۱۰ها فیلم نامه با موضوعات مختلف رسید و مبنای تولیدات یک هنرمند شود و می‌توان مستقیم از این فیلمنامه‌ها استفاده نکرد اما این فیلم‌ها می‌تواند ایده بدهد تا یک هنرمند بتواند مفهوم نهایی را پیاده‌سازی کند.

وی اظهارداشت: هوش مصنوعی در حوزه تولید (Production)، تدوین یا پس تولید (Post Production )، تولید محتواهای جدید (Generation)، عکس جدید، ویدئو جدید، صوت جدید، ایده‌پروری و متن می‌تواند به کمک افراد بیاید و ابزار دست باشد.

وی گفت: نکته مهم این است که هوش مصنوعی به اعتقاد بنده قرار نیست به طور کامل جایگزین انسان شود اما انسان می‌تواند از این فناوری به عنوان یک ابزار و دستیار برای پیشبرد کار خود استفاده کند.

این فعال فضای مجازی تصریح کرد: افرادی که توانمندی‌های خود را ارتقا ندهند نمی‌توانند از این فناوری هم به درستی استفاده نمایند؛ به عنوان مثال استفاده از هوش مصنوعی در فیلم نامه نویسی منوط به این است که شما فیلم نامه را بشناسید که بتوانید خطاهای فیلم نامه را استخراج کنید زیرا نمی‌توان به صورت کامل به هوش مصنوعی اعتماد کرد. کسانی می‌توانند از هوش مصنوعی استفاده مطلوبی داشته باشند که آشنایی، تجربه و دانش داشته باشند.

وی بیان کرد: برخی تصور می‌کنند بدون دانش می‌توان از این ابزار استفاده کرد؛ درصورتی که اگر از چاقو هم بدون احتیاط استفاده شود نمی‌توان از آن بهره کافی را برد و حتی باعث ضرر هم خواهد شد. پس هوش مصنوعی می‌تواند دستیار و کمک حال انسان باشد نگاه من به هوش مصنوعی یک نگاه تهدید محور نیست بلکه یک نگاه فرصت محور است که می‌تواند در سطح کلان کشور در حوزه‌های مختلف از آن بهره برد.

حسن آبادی تصریح کرد: هنرمندانی که به این ابزار آشنا باشند حتما به عنوان یک رفیق با آن برخورد می‌کنند و آن را رقیب خود نمی‌دانند لذا نیاز است که همگان با این ابزارها آشنا شوند و این ابزار بتواند به انسانیت و در واقع دستاوردهای انسانی کمک کند.

گفتنی است این مصاحبه با همکاری ستاد راهبری فناوری هوشمند حوزه های علمیه انجام شده است.پایان پیام/۱۱۰