بخش فرهنگیِ رشد جمعیت در کشور متولی ندارد

حسنعلی اخلاقی امیری، نماینده مردم مشهد و کلات و عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی کاهش نرخ موالید در کشور در سال ۱۴۰۳ به زیر یک میلیون نفر را یک زنگ خطر جدی خواند و گفت: امسال همانطور که انتظار میرفت در بحث جمعیت به مشکل برخورد کردیم، که چند عامل اصلی دارد؛ ابتدا اینکه اگرچه قانون جوانی جمعیت در مجلس یازدهم مصوب شد و خیلی کمک کرد و در قانون برنامه هفتم توسعه و همچنین لایحه بودجه سالانه منابع خوبی را برای رشد جمعیت دیدهایم؛ اما در پرداخت تسهیلات مقداری عقبماندگی از سال قبل داشتهایم و سن ازدواج به دلیل مسائل اقتصادی بالا رفته است، از طرفی آمار بانوانی که در سن باروری قرار دارند، نسبت به سالهای قبل محدود و کم شده و آمار موالید ما در سال جاری پایین آمده است.
عضو کمیسیون فرهنگی مجلس با اشاره به اینکه در حال حاضر سن ازدواج در کشور بالا و در آقایان حدود ۲۸ سال و در خانمها ۲۴ سال است؛ اضافه کرد: باید مقداری روی تشویق جوانها به ازدواج و پایین بردن سن ازدواج -بهویژه در بین آقایان- کار کنیم، میتوانیم از این بخش موفقیتهایی در رشد جمعیت داشته باشیم؛ ضمن اینکه دولت هم قانون را به درستی اجرا نکرده است و شاهد یک صف طولانی برای دریافت خدمات، تسهیلات و وامهایی که در حوزه فرزندآوری در قانون مصوب شده، هستیم که این موارد هم در تصمیم افراد برای فرزندآوری بیتأثیر نیست.
اخلاقی با بیان اینکه متأسفانه هنوز نتوانستیم به مواردی مانند شیر خشک نوزادان برسیم؛ تصریح کرد: شاید اگر مردم از تأمین شیرخشک و پوشاک و خوراک مناسب نوزادان و فرزندان خود اطمینان کامل داشتند، زوجهای بیشتری به فرزندآوری ترغیب میشدند؛ اما وقتی که مثلاً در سال گذشته بعضاً برای هر نوزاد یک حجم معین شیرخشک با کد ملی میدادند، مردم واقعاً از عاقبت کار میترسند. زیرا کودکی که به هر دلیلی مادرش شیر ندارد که نمیتواند گرسنه بماند و تا ماه آینده صبر کند تا سهمیه شیرخشک او را بدهند؛ متاسفانه اینها کم کاری برخی متولیان در اجرای قانون است و مجلس بهعنوان مرجع و ناظر اجرای قانون، بههیچوجه نباید اینها را بپذیرد.
نماینده مردم مشهد در مجلس در ادامه و در بیان راهکارهای کوتاه مدت برای تقویت جمعیت و رشد نرخ موالید در کشور، گفت: این دغدغه را اولاً باید در پیادهسازی دقیق قانون جوانی جمعیت دنبال کنیم و دیگر اینکه بحث ازدواج جوانان را تسهیل کنیم. اگر بتوانیم سن ازدواج را به اندازه یک سال هم پایینتر بیاوریم و میانگین سن ازدواج در دختران به ۲۳ سال و در پسران به ۲۷ یا ۲۶ سال برسد، به حفظ کشور از افتادن در چاله جمعیتی کمک خواهد کرد؛ چراکه اگر در آن گرفتار شود به راحتی قابل جبران نیست و باید قبل از ورود به آن، مراقبت کنیم.
اخلاقی با بیان اینکه در این قسمت کمیسیون فرهنگی مجلس میتواند از بُعد نظارتی در بحث اجرای قوانین موثر باشد؛ اضافه کرد: باید دستگاههای متولی را پای کار بیاوریم تا در بحث نرخ موالید گرفتار آنچه که امسال شدیم و در آینده نزدیک میتواند آسیب بزند، نشویم.
عضو کمیسیون فرهنگی مجلس با تأکید بر اینکه عامل اقتصادی تنها عامل موثر در رشد جمعیت کشور نیست؛ تصریح کرد: مسائل اقتصادی و معیشت حتماً یکی از عوامل تعیین کننده در نرخ رشد جمعیت در کشور است، اما همه آن نیست. شاید یکی از اشکالاتی که بتوان به قانون جوانی جمعیت وارد کرد، همین است که مدام از منظر اقتصادی به موضوع جمعیت نگاه کرده و عمده احکام قانون جوانی جمعیت روی مشوقهای اقتصادی رفته است؛ در حالی که بخشی از جامعه ما اصلا مشکل اقتصادی ندارند و اتفاقاً تک فرزندی و کمفرزندی در میان آنها رایجتر است؛ بنابراین به اعتقاد بنده در بحث جمعیت باید در حوزه انگیزشی و فرهنگی هم تلاش میکردیم، که این تلاش رخ نداده است.
نماینده مردم مشهد در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه همان مشوقهای اقتصادی قانون جوانی جمعیت را هم دولت بهدرستی و آن طور که باید، اجرا نکرده است؛ تصریح کرد: بخشی از مردم جامعه، فرهنگ و تمایل به فرزندآوری را دارند اما در بحث اقتصادی و تأمین مالی آن با مشکل مواجهند؛ اما بخش اعظمی از جامعه در این بخش مشکل اقتصادی ندارند و حداقل خانواده متوسط و یا مرفه هستند که باید با آنها در حوزه انگیزشی کار شود؛ لذا کار فرهنگی می طلبد. این همان بخشی از ضعف قانون جوانی جمعیت است که در مجلس دوازدهم میتوانیم جبران کنیم.
اخلاقی با بیان اینکه رسانهها در فرهنگسازی بسیار موثر هستند؛ عنوان کرد: البته رسانه ملی و دیگر دستگاههای مسئول تلاشهایی در این زمینه کردهاند و اینکه کارهایی شده است را نفی نمیکنیم؛ اما واضح است که هنوز به آن حد لازم نرسیده است؛ لذا وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی باید هنرمندان را به سمت تولید فیلمهای فاخر در این زمینه ببرد و تمام تلاش خود را به کار ببندد که نوع نگاه به فرزندآوری در جامعه تغییر کند.
وی تصریح کرد: دشمن در نقطه مقابل تمام تلاش خود را به کار گرفته و در شبکههای ماهوارهای به عناوین مختلف، تک فرزندی، فردگرایی و مخالفت با پیوند ازدواج را تبلیغ میکند تا خانواده را به هم بزند. ما هم در قبال آن باید از همه ابزار خود استفاده کنیم که این ابزار صرفا مستقیم نیست؛ بلکه ابزارها و روشهای مختلف میتوانند در رسیدن به این هدف به کمک ما بیایند؛ به عنوان مثال حوزه انیمیشن، رسانههای مکتوب، رسانههای صوت و تصویر و رسانه ملی ما، ائمه جمعه و جماعات و کانونهای فرهنگی مساجد و محلات ما هم در این زمینه سهم دارند و باید به خدمت گرفته شوند.
عضو کمیسیون فرهنگی مجلس با تأکید بر اینکه متاسفانه در این بخش متولی نداریم؛ اضافه کرد: قانون جوانی جمعیت، یک سری تبلیغات مستقیم را پیشبینی کرده؛ اما فرهنگسازی از نقصهای در قانون است و به نظر میرسد که این نقیصه را بتوانیم در مجلس دوازدهم جبران کنیم.پایان پیام
منبع: خانه ملت