رسالت اصلی پژوهشگاه امام صادق(ع) پشتیبانی علمی از نیروهای مسلح است

هویت اسلامی و نقش پژوهش در دفاع از بنیان‌های انقلاب

دکتر حمید پارسانیا: جهان امروز بر پایهٔ هویت اسلامی ساخته می‌شود؛ پژوهش کاربردی، زره فکری سپاه و نیروهای امنیتی است.

در مراسم هفتهٔ پژوهش برگزارشده در پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق (علیه‌السلام) ، حجت‌الاسلام و المسلمین دکتر حمید پارسانیا عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی و استاد برجستهٔ حوزه و دانشگاه  به‌عنوان میهمان ویژه و سخنران اصلیحضور یافتند. در این مراسم، ضمن بررسی چالش‌های فکری و فرهنگی، از چند تن از پژوهشگران برتر و یک چهرهٔ ماندگار پژوهشگاه  کسانی که سال‌ها در مسیر تولید علم اهل بیت (علیهم السلام) تلاش جهادی داشته‌اند قدردانی و تجلیل به عمل آمد.

از بلوک‌های سیاسی به هویت اسلامی: تحولی تمدنی

دکتر پارسانیا خاطرنشان کرد: روزگاری بود که پاسپورت، هویتِ شما را تعیین می‌کرد و جهان به بلوک‌های شرق و غرب تقسیم شده بود. اما امروز، جهان بر اساس هویت فرهنگی و دینی تعامل می‌سازد.

و ی افزود: در این تحول تمدنی، انقلاب اسلامی و جمهوری اسلامی ایران نقشی تعیین‌کننده داشته‌اند — نه به‌عنوان یک کشور، بلکه به‌عنوان مرجعیتی فکری برای جهان اسلام.

سپاه: نهادی مبتنی بر اعتماد عام، وابسته به پژوهش

ایشان تأکید ویژه‌ای بر **ارتباط عمقی میان عملکرد سپاه پاسداران و پژوهش علمی داشتند: اعتماد عمومی به سپاه، بر پایهٔ عملکرد آن شکل گرفته است. اما این عملکرد، بدون پشتیبانی پژوهش‌های کاربردی، آسیب‌پذیر است. هر خلأ در این حوزه، می‌تواند به این نهاد مقدس خدشه وارد کند.

دکتر پارسانیا یادآور شدند که این رویکرد ترکیب عملیات و پژوهش از اوایل انقلاب در سپاه نهادینه شده و بیش از ۴۰ سال است که این مجموعه بر همین پایهٔ فکری عملیاتی استوار است.

پژوهشگاه، کانون تفکر عملیاتی

در پژوهشگاه‌های وابسته به نهادهای نظامی و امنیتی کانون تفکر یگان‌های عملیاتی است.

بنابراین، بررسی نقاط قوت، آسیب‌ها و تهدیدات پنهان این ساختار، نه یک انتخاب، بلکه ضرورتی استراتژیک است.

علوم انسانی: حوزهٔ جنگ فرهنگی

در بخشی کلیدی از سخنان خود، دکتر پارسانیا با اشاره به نتایج تحقیقات دههٔ ۷۰ در دانشگاه تهران، هشدار داد: در علوم فنی، هویت دانشجویان کمتر دچار تغییر می‌شود؛ اما در علوم انسانی، ورودی‌ها و خروجی‌ها دو هویت متفاوت دارند. چرا؟ چون دانشجو در این رشته‌ها، با نظریات سکولار و غربی روبه‌رو می‌شود و دچار استحالهٔ هویتی می‌گردد.»

ایشان تصریح کردند که غفلت از این واقعیت، خطری فراتر از فرد است: وقتی بنیان‌های نظری دانش، از فرهنگی دیگر است، نه تنها استاد و دانشجو، بلکه کل جامعه تحت تأثیر قرار می‌گیرد.

علم اسلامی: بازتعریف از ابتدا

راه‌حل ایشان ساده اما انقلابی است: ما باید تعریف دینی از علم را جایگزین تعریف‌های غربی کنیم و از همان اولین مراحل آموزش، این نگاه را نهادینه سازیم. تنها در این صورت می‌توانیم سیستم‌های فکری و علوم انسانی را از درون، اسلامی کنیم.

پژوهش بنیادین = کاربردی‌ترین پژوهش

در پایان، دکتر پارسانیا پژوهش‌های بنیادین را کاربردی‌ترین نوع تحقیق خواندند و هشدار دادند: پاشنهٔ آشیل نهادهای نظامی و امنیتی ما، مراکز پژوهشی آن‌هاست.

اگر این مراکز غفلت کنند و فرهنگ پژوهشی‌شان، مانند غرب، ناظرِ بیرونی باشد، نه دفاع‌کنندهٔ هویت، تحلیل‌گرِ فضای درونیخواهند شد  و این، بزرگ‌ترین خیانت فکری است.»

نتیجه‌گیری: پژوهش، نه انتخاب؛ بلکه ضرورت دفاعی

سخنان دکتر پارسانیا در مراسم هفتهٔ پژوهش، یادآور می‌شود که در عصر حاضر، جنگ، دیگر در جبهه نیست؛ در کتابخانه است. و تنها راه مقاومت، تولید علمی است که ریشه در قرآن و عترت داشته باشد، و خدمت کند نه به نمایش، بلکه به ایمان، نظام و تمدن اسلامی.