لزوم استفاده از هوش مصنوعی برای تبیین دفاع مقدس ۱۲ روزه 

حجت الاسلام سید احمد بطحایی مدیر خانه خلاق فحوا درباره نقش و دستاورد هوش مصنوعی در هنرهای تجسمی و بررسی تأثیرات بر هنرهای بصری و ادبیات، اظهار داشت: هوش مصنوعی تأثیرات عمیق و جالبی بر ادبیات داستانی داشته و در حال تغییر روندهای سنتی این حوزه است.

وی افزود: یکی از جذاب‌ترین کاربردهای هوش مصنوعی، خلق داستان‌های تعاملی است که خواننده می‌تواند روند داستان را با انتخاب‌های خود تغییر دهد. هوش مصنوعی به نویسندگان اجازه می‌دهد روایت‌هایی را بسازند که در آن مسیرها و پایان‌های متفاوتی وجود داشته باشد، تجربه‌ای که در رمان‌های سنتی به ندرت امکان‌پذیر بود.

مدیر خانه خلاق فحوا ادامه داد: ابزارهای مبتنی بر هوش مصنوعی می‌توانند به نویسندگان در تدوین داستان، اصلاح نثر و حتی پیشنهاد ایده‌های جدید کمک کنند. این ابزارها در تحلیل متن، بهبود جملات، و کشف نقاط ضعف ساختاری بسیار کارآمد هستند. نویسندگان می‌توانند از این ابزارها برای افزایش خلاقیت خود و همچنین غلبه بر مشکلاتی مانند گیرکردن در نوشتن استفاده کنند.

بطحایی اظهار کرد: هوش مصنوعی اکنون قادر است محتوای داستانی و متنی را به طور خودکار تولید کند. الگوریتم‌های مدرن قادرند با استفاده از داده‌های آموزشی وسیع، داستان‌هایی خلق کنند که از نظر پیچیدگی و حتی احساسی بودن تا حدی با متون انسانی رقابت می‌کند. این قابلیت البته از یک سو می‌تواند جذاب باشد و از سوی دیگر نگرانی‌هایی را ایجاد کند، چرا که سوال‌هایی در مورد اصالت ادبی و هویت نویسندگان مطرح می‌شود.

وی عنوان کرد: با کمک هوش مصنوعی می‌توان آثار کلاسیک را به سبک‌های جدید بازنویسی کرد یا حتی آن‌ها را به قالب‌های روایی مدرن نزدیک‌تر کرد. این کار می‌تواند به معرفی آثار کلاسیک به نسل‌های جدید و ایجاد ترکیب‌های ادبی تازه کمک کند.

مدیر خانه خلاق فحوا اظهار کرد: هوش مصنوعی می‌تواند داستان‌هایی با توجه به علایق و نیازهای خاص افراد تولید کند. به عنوان مثال، داستان‌هایی که به موضوعات خاصی مانند یادگیری زبان، مسائل روان‌شناسی، یا حتی موضوعات خاص فرهنگی می‌پردازند.

بطحایی افزود: گرچه هوش مصنوعی فرصت‌های زیادی در ادبیات داستانی ایجاد کرده، اما چالش‌هایی نیز دارد. یکی از آن‌ها نبود حس و عمق احساسی در آثار تولید شده توسط هوش مصنوعی است. بسیاری از منتقدان معتقدند که هوش مصنوعی نمی‌تواند به واقع احساسات انسانی را درک کرده و به صورت اصیل بازتاب دهد.

وی ادامه داد: چالش دیگر این است که نویسندگان انسانی ممکن است تحت فشار رقابت با سیستم‌های هوش مصنوعی قرار بگیرند و این مسئله می‌تواند بر اصالت و استقلال ادبی تأثیر بگذارد.

مدیر خانه خلاق فحوا بیان کرد:‌ در مجموع، هوش مصنوعی می‌تواند به عنوان ابزاری کمکی و حتی منبع الهام برای نویسندگان عمل کند، اما شاید هرگز نتواند جایگزین کامل خلاقیت و اصالت انسانی شود. استفاده از این فناوری می‌تواند به تنوع و پیچیدگی بیشتر در داستان‌گویی منجر شود، اما همیشه باید توازنی میان استفاده از هوش مصنوعی و حفظ اصالت ادبی برقرار باشد.

بطحایی در پایان با اشاره به جنگ ۱۲ روزه با رژیم منحوس اسرائیل بیان کرد: جنگ دوازده‌روزه، صرف‌نظر از پیامدهای سیاسی و نظامی‌اش، یک رخداد روایی بود؛ انفجاری از تجربه‌های انسانی، ترس، ایثار، تصمیم‌های اخلاقی و لحظاتی که در حافظهٔ جمعی یک ملت ماندگار می‌شود. در چنین بزنگاه‌هایی، کار هنر و ادبیات نه صرفاً ثبت وقایع، بلکه خلق معنا و انتقال عمق تجربه انسانی است.هوش مصنوعی در این میان، ابزاری است که می‌تواند به نویسنده، فیلم‌ساز یا مورخ کمک کند تا به روایت‌هایی چندلایه و انسانی از جنگ دست یابد. برای مثال ما می‌توانیم با ترکیب داده‌های مستند با قدرت پردازش و تخیل ساختاری AI، داستان‌های شخصی قربانیان، رزمندگان، امدادگران و حتی تماشاگران بی‌طرف را بازآفرینی کنیم. داستان یک پرستار در کرمانشاه، یا نوجوانی که شب موشک‌باران به کتابخانه زیرزمینی‌شان پناه برده، می‌تواند با کمک AI و خلاقیت انسانی به روایتی تبدیل شود که هم واقعی است، هم تأثیرگذار و هم حامل ارزش‌های عمیق انسانی. از سوی دیگر AI می‌تواند ما را به تأملات فلسفی هم برساند: آیا حمله پیش‌دستانه توجیه‌پذیر است؟ آیا روایت ملی ما از این جنگ می‌تواند از مرزهای قهرمان‌سازی عبور کند و به فهم رنج مشترک انسان‌ها برسد؟ با ساخت ابزارهایی چون روایت تعاملی یا شبیه‌ساز گفتگو، می‌توان نسل جوان را نه فقط مخاطب داستان، که هم‌داستان و درگیر با تصمیم‌های دشوار جنگی کرد.

وی تصریح کرد: در نهایت، هوش مصنوعی باید در خدمت حقیقت انسان باشد. نه برای سانسور رنج، نه برای تحمیل روایت رسمی، بلکه برای آنکه دریچه‌ای تازه به روی تجربه‌های فراموش‌شده بگشاید. اگر ما در دل جنگ‌ها به دنبال معنا، اخلاق، و صداقت روایی هستیم، AI می‌تواند همدست ما باشد – به شرطی که در کنار آن، انسان باقی بماند؛ نویسنده‌ای که بداند کدام روایت را باید بازگو کند و چرا.پایان پیام/