روایت زن ایرانی؛ آنسوی تصویری که رسانههای غربی ساختهاند
آستان بهارستان؛ دکتر فاطمه ملکی، استاد دانشگاه باقرالعلوم(ع) و فعال حوزه زن و خانواده، از تجربههای بینالمللی خود میگوید.
از پشت شیشه رسانهها تا واقعیت میدان
به گزارش وبسایت آستان بهارستان؛ دکتر فاطمه ملکی، استاد دانشگاه باقرالعلوم(ع) و فعال حوزه زن و خانواده، با اشاره به اهمیت روایتگری زنان ایرانی در عرصه بینالملل، گفت: تصویر زن ایرانی در بسیاری از رسانههای جهانی، تصویری مخدوش، تاریک و بهدور از واقعیت است؛ در حالی که تجربههای میدانی نشان میدهد واقعیت زنان ایران، فاصلهای معنادار با این تصویرسازیها دارد.
سطح پیشرفت زنان ایرانی باعث شگفتی صاحبنظران غربی است
وی با یادآوری نخستین خاطره خود از کنگره بین المللی بانوان تاثیر گذار افزود: در این کنگره، میزبان زنانی از کشورهای مختلف بودیم که برخی از آنان دانشمند، سیاستمدار یا صاحبمنصب بودند. برای آنان بسیار جالب و حتی شگفتانگیز بود که زنان ایرانی توانستهاند به چنین سطحی از پیشرفت دست پیدا کنند.
این استاد دانشگاه ادامه داد: در حاشیه این کنگره، مهمانان را به نمایشگاهی از دستاوردهای زنان ایرانی بردیم. در این نمایشگاه، زنان فعال در حوزههای مختلف علمی، ورزشی، فرهنگی و اجتماعی حضور داشتند و هر یک با ابزار و تجهیزات کاری خود، به طور مستقیم با مخاطبان خارجی گفتوگو میکردند. این مواجهه مستقیم برای مهمانان خارجی بسیار تأثیرگذار بود.
وی گفت: بسیاری از آنان صراحتاً اظهار میکردند که باور نمیکردند ایران تا این اندازه به زنان خود بها دهد و امکان پیشرفت واقعی برای آنان فراهم کرده باشد.
از قرقیزستان تا کلاسهای دانشگاه؛ وقتی یک روایت تکثیر میشود
ملکی با اشاره به سفری دیگر به قرقیزستان افزود: پس از آن کنگره، از قول یکی از اساتید دانشگاه قرقیزستان شنیدم که گفته بود بهترین چیزی که در ایران دیده، همان نمایشگاه دستاوردهای زنان ایرانی بوده است. او تأکید کرده بود که از آن زمان به بعد، در کلاسهایش به دانشجویان میگوید تصویر ارائهشده از ایران در رسانهها را کنار بگذارند.
وقتی یک نمایشگاه، روایت رسانهها را خنثی میکند
وی ادامه داد: برای من بسیار جالب بود که یک نمایشگاه ساده توانسته بود تا این حد بر ذهن یک استاد دانشگاه تأثیر بگذارد و او را به یک راوی فعال از واقعیت ایران تبدیل کند.
زن، خانواده و پیشرفت؛ الگویی که شرق را شگفتزده کرد
این فعال حوزه زن و خانواده با اشاره به گفتوگویی با بانویی از چین گفت: در سفری دیگر، حدود یک ساعت با یک بانوی تاجر چینی گفتوگو داشتم. او درباره تمام ابعاد زندگی زنان ایرانی، از تحصیل و اشتغال گرفته تا خانواده، پرسشهای متعددی مطرح میکرد و شبهات رایج را بازگو مینمود.
وی افزود: وقتی متوجه شد که همزمان دانشجوی دکتری هستم، شاغلم و همسر و فرزند دارم، بسیار تعجب کرد. او معتقد بود که برای پیشرفت باید خانواده را در اولویت دوم قرار داد؛ اما من توضیح دادم که در نگاه ما، پیشرفت فردی و خانوادگی در تقابل با هم نیست، بلکه مکمل یکدیگرند.
ملکخانی گفت: مدتی بعد، مصاحبه تلویزیونی همان بانو را دیدم که اعلام کرده بود حقوق زنان در ایران حتی بیش از چین رعایت میشود. این تغییر نگاه، برای من بسیار معنادار بود.
صبحانهای در روسیه و فروپاشی یک کلیشه
وی با اشاره به سفر خود به روسیه و حضور در گردهمایی رهبران جوان جهان افزود: در این نشست، نمایندگانی از بیش از ۱۸۰ کشور حضور داشتند. میتوان گفت حدود ۹۰ درصد آنان تصویر بسیار منفی و تاریکی از ایران و زنان ایرانی داشتند.
این استاد دانشگاه ادامه داد: در یک گفتوگوی ساده هنگام صرف صبحانه، وقتی فهمیدند که من دانشجوی دکتری هستم و دوستم در مقطع پسادکتری تحصیل میکند، با ناباوری پرسیدند مگر در ایران اجازه ی تحصیل به زنان میدهند؟
وی گفت: یکی از آنان صریحاً اظهار کرد که رسانههای غربی، ایران را کشوری عقبمانده و زنان آن را بهشدت سرکوبشده نشان میدهند و از ما خواست که خودمان روایتگر واقعیت باشیم.
اعترافی از دل اروپا؛ وقتی خانواده قربانی پیشرفت میشود
ملکی افزود: یکی از حاضران هلندی در همان نشست، پس از توضیح وضعیت خانواده در کشورش گفت خانوادهها در غرب با چالشهای جدی مواجهاند و بسیاری از آنان از هم پاشیدهاند. او صراحتاً گفت که حاضر نیست با یک زن هلندی ازدواج کند، زیرا نگرشهای فمینیستی افراطی باعث تضعیف بنیان خانواده شده است.
وی ادامه داد: این فرد تأکید کرد که اگر زنان ایرانی خودشان روایتگر باشند، الگوی آنان برای جهان امروز بسیار جذاب خواهد بود.
تصویر مخدوش ایران حتی در جهان عرب
این فعال رسانهای با اشاره به گفتوگو با بانویی یمنی گفت: حتی در کشورهای عربی نیز تصور بسیار نادرستی از ایران وجود دارد. آن بانو تصور میکرد فعالیت رسانهای زنان در ایران کاری بسیار خطرناک و همراه با فشار شدید است.
وی افزود: حتی بانویی از عربستان به دوستم گفته بود: «شما همان کسانی هستید که مهسا امینی را کشتید!»؛ این موضوع برای من بسیار عجیب و در عین حال نگرانکننده بود و نشان میداد اگر برای اصلاح این تصویر اقدامی نکنیم، در آینده با بحران جدیتری مواجه خواهیم شد.
۱۵ دقیقهای که نگاهها را تغییر داد
ملکی با اشاره به حضور خود در یک میزگرد تخصصی در قرقیزستان گفت: در این نشست، وضعیت زنان ایرانی را در حوزههای مختلف علمی، ورزشی، رسانهای و هنری تشریح کردم. پس از پایان سخنانم، یکی از اساتید دانشگاه آن کشور اعلام کرد که زنان ایرانی میتوانند الگوی خوبی در پیشرفت علمی برای آنان باشد.
وی افزود: حتی نماینده پیشین مجلس قرقیزستان که مسیحی بود، تأکید کرد ایران با وجود تحریمها توانسته به موفقیتهای چشمگیری دست یابد و زنان نقش مهمی در این پیشرفت داشتهاند.
چرا زن ایرانی سانسور میشود؟
این استاد دانشگاه در جمعبندی سخنان خود گفت: تحریف تصویر زن ایرانی دو هدف اصلی را دنبال میکند؛ نخست، اعمال فشار بیشتر بر ایران در افکار عمومی جهانی و دوم، جلوگیری از گسترش الگوی اسلامی سوم زن در جهان؛ الگویی که نه غربی است و نه شرقی، بلکه اسلامی است.
وی افزود: غرب امروز با خلأ الگو مواجه است. اگر الگویی ارائه شود که نشان دهد میتوان هم خانواده را حفظ کرد، هم عفاف و آرامش داشت و هم در عرصههای علمی، اجتماعی و سیاسی موفق بود، بسیاری از زنان جهان به سوی آن جذب خواهند شد؛ این دقیقاً همان الگویی است که جهان امروز، تشنه آن است.
ملکی در پایان تأکید کرد: تجربههای من نشان میدهد که ما در معرفی زنان موفق ایرانی، بهشدت کمکاری کردهایم. اگر زنان ایرانی روایت شوند، تصویر جعلی فرو میریزد. امروز بیش از هر زمان، نیازمند روایتگری رسانهای و حرفهای از زنان موفق ایران هستیم؛ چراکه اگر خودمان روایت نکنیم، دیگران روایت خواهند کرد.
اعتراف نهایی؛ وقتی غرب حسرت میخورد
یکی از مهمانان غربی پس از گزارش دستاوردهای زنان ایرانی صادقانه گفت: «شما به همه آن پیشرفتهایی که ما به دنبالش بودیم رسیدهاید؛ اما چیزی را حفظ کردهاید که ما در این مسیر از دست دادیم: خانواده!»پایان پیام/۱۱۰
