کتاب تفسیر موضوعی «نورالقرآن» تالیف آیت الله یعقوبی رونمایی شد

آستان بهارستان؛ مراسم رونمایی از کتاب تفسیر موضوعی «نورالقرآن» تالیف آیت الله العظمی شیخ محمد یعقوبی با حضور جمعی از شخصیت های برجسته حوزوی و فضلا در سالن دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم برگزار شد.

تفسیر نورالقرآن نگاه تازه ای به مسائل اجتماعی دارد

در ابتدای این مراسم نماینده تام الاختیار و رئیس دفتر آیت الله العظمی یعقوبی در ایران ضمن تبریک آغاز سال نوی میلادی و تسلیت شهادت ابومهدی المهندس و حاج قاسم سلیمانی، به توصیف ابعاد مختلف کتاب تفسیر نورالقرآن به عنوان یکی از تفاسیر مهم قرآن کریم در حوزه مسائل و ارتباطات اجتماعی بشر پرداختند.

حجت الاسلام والمسلمین شیخ قیس طایی افزود: روش آیت‌الله یعقوبی دراین اثر قرآنی حکایت از نگاه تازه‌ای دارد که در اثر تحول درونی به آن رسیده است و به اعتقاد بنده ایشان با دو نگاه عقلانی و الهامی به تفسیر موضوعی قرآن پرداخته است.

وی گفت: از نظر آیت الله العظمی یعقوبی اگر انسان بتواند با زبان و نگاه قرآن در حوزه روابط اجتماعی ارتباط برقرار کند، امکان رستگاری‌ خود و جامعه را فراهم می‌‌سازد.

پس از سخنان نماینده آیت الله العظمی یعقوبی در ایران، این کتاب توسط سه تن از اساتید سطح عالی مورد بحث و بررسی قرار گرفت.

آیت الله یعقوبی معتقد به تدریس قرآن به عنوان رشته تحصیلی در حوزه علمیه خود هستند

استاد لبنانی حوزه علمیه قم درخصوص این کتاب، در حاشیه این مراسم گفت: محور صحبت‌های من در جلسه رونمایی از تفسیر نورالقرآن درباره علوم قرانی بود. من در این جلسه به بررسی جایگاه علوم قرآنی در حوزه‌های علمیه شیعیان به طور عموم و حوزه‌های علمیه کشورهای عربی به صورت اخص پرداختم.

حجت الاسلام والمسلمین دکتر سید یاسر قطیش الموسوی با اشاره به اینکه علمای امامیه همواره در طی دوران متمادی به قرآن کریم و تفسیر قرآن و علوم قرآن توجه ویژه‌ای داشته اند، گفت: اما توجه مدارس و حوزه‌های علمیه شیعیان در دنیا به علوم قرآنی در این ۳۰ – ۴۰ سال اخیر کمتر شده و همین امر غربت و مهجور ماندن قرآن کریم در حوزه‌ها و مدارس دینی را به دنبال داشته است.

وی ادامه داد: البته با توجه به بیداری اسلامی که به برکت انقلاب اسلامی ایران حاصل شده و افزایش توجه علمای جهان و در رأس آنها مراجع عظام تقلید، جایگاه علوم قرانی تغییر کرده و بهتر شده است. امروزه توجه بیشتری به علوم قرآنی در حوزه‌های علمیه شیعیان می‌شود.

وی گفت: امروزه قرآن کریم و علوم قرآنی به عنوان یک برنامه درسی تخصصی و مستقل در حوزه‌ها ارائه می شود و همین امر محبت طلاب را نسبت به قرآن و علوم قرآنی افزایش داده است.

حجت الاسلام والمسلمین دکتر قطیش خاطرنشان کرد: در این مراسم به مشکلاتی که در سر راه علوم قرانی در دوران اخیر وجود دارد نیز اشاره داشتم و همچنین راهکارهای آن را ارائه دادم.

این استاد حوزه علمیه قم در مورد کتاب نورالقرآن اظهارداشت: تفسیر کتاب نور القرآن اقدام بسیار مهمی است که از توجه ویژه مراجع نجف اشرف نسبت به قرآن کریم و علوم قرآنی حکایت دارد. به ویژه آنکه مرجع تقلید آیت‌الله شیخ یعقوبی بسیار مشتاق بودند قرآن کریم به عنوان یک رشته درسی در حوزه علمیه شان تدریس شود. این تفسیر از اهتمام ایشان به علوم قرآنی در حوزه‌های علمیه حکایت دارد.

وی گفت: آیت الله یعقوبی امیدوار هستند که ما جوامعی قرآنی داشته باشیم. جوامعی که در تمام ابعاد آن، مفاهیم و دستورات قرآنی جاری و ساری باشد و قرآن، جزئی از زندگی مسلمانان عموما و شیعیان خصوصا شود.

کتاب تفسیر نور القرآن تفسیری پویا در راستای افزایش آگاهی مسلمانان است

حجت الاسلام والمسلمین دکتر خالد الغفوری از کشور عراق از دیگر سخنرانان این مراسم نیز در حاشیه این مراسم گفت: آیت‌الله شیخ محمد یعقوبی در کتاب تفسیر نور القرآن تفسیری پویا در راستای افزایش آگاهی مسلمانان و جوامع اسلامی ارائه داده است.

وی موضوعاتی را برای ارائه به جامعه و عرصه فرهنگی انتخاب کرده‌اند که صرفا جنبه نظری و تئوری ندارند بلکه کاربردی هستند و موضوعاتی هستند که با زندگی واقعی مسلمانان و بحران‌هایی که امروزه با آن روبرو هستند تناسب دارد.

وی در راستای احیای قرآن و احیای معارف قرآنی در  ذهن و قلب، احساسات، رفتار، و فعالیت های روزانه مسلمانان بسیار کوشیده است. من تلاش کردم نمونه و مصادیق آن را بیان کنم. ویژگی‌هایی که بیان کردم عموما در تفسیر «بسمله» منعکس شده است. اگر چه درباره بسمله تحقیقات مختصر و جزئی انجام گرفته اما ایشان اقدام به احیای بسمله و ارائه بسمله به عنوان امری منطقی، عرفی و بسیار معقول در زندگی مسلمانان نموده‌اند.

دکتر خالد غفوری حسنی گفت: بررسی‌های دقیق و تخصصی در زمینه زبان‌شناسی، اشتقاق، ریشه زبانی و اینکه کلمه از چه ماده‌ای گرفته شده است انجام شده است. وی با بررسی آیات و روایات در جاهای دیگر تحقیقی در اهمیت زبانی و مفهوم رحمن و رحیم مطرح و همچنین با ترکیب آیات و روایات، مفهومی منسجم و یکپارچه درباره بسمله ارائه داده است.

وی ادامه داد: از جمله مصادیق ارائه شده در تحقیق، آیه‌ای است که در آن از حضرت یوسف علیه السلام صحبت شده است. «وَلَقَدْ هَمَّتْ بِهِ وَهَمَّ بِهَا لَوْلا أَن رَّأَى بُرْهَانَ رَبِّهِ کَذَلِکَ لِنَصْرِفَ عَنْهُ السُّوءَ وَالْفَحْشَاء إِنَّهُ مِنْ عِبَادِنَا الْمُخْلَصِینَ»

وی تاکید کرد: آیت الله یعقوبی در تفسیر این آیه، تفسیری عرفی و منطقی ارائه داده است. زیرا در این آیه تقدیم و تأخیر وجود دارد. (و لولا ان راى برهان ربه لهم بها): یوسف نیز اگر برهان پروردگارش را نمى‏دید، چنین تصمیمى مى‏گرفت.. جمله لولائی است. یعنی یوسف هیچ قصدی به زن عزیز نداشت زیرا او به حقایق الهی فکر می‌کرد. إِنَّهُ رَبِّی أَحْسَنَ مَثْوَایَ  إِنَّهُ لَا یُفْلِحُ الظَّالِمُونَ» خداوند مرا مقامی منزه و نیکو عطا کرده (چگونه خود را به ستم و عصیان آلوده کنم)، که هرگز ستمکاران رستگار نمی‌گردند. بعضی می‌گویند حضرت یوسف احساس غریزی داشت.

دکتر غفوری حسنی ادامه داد: این درحالی است که در زبان عربی احساس غریزی با واژه هَمَّ بیان نمی‌شود. بلکه زمانی کاربرد دارد که انسان می‌خواهد کاری را شروع کند. در حالی که آیه وقوع هر عمل، احساس، پاسخ و تأثیری از یوسف علیه السلام را نفی می‌کند. و مثالی می‌زند زمانی که یک انسان گرسنه و تشنه بترسد به فکر گرسنگی و تشنگی نیست و کسی که به مسائل عالی و بزرگ فکر می‌کند دیگر به چنین مسائلی نمی اندیشد. یوسف به همسر عزیز و زیبایی او توجهی نداشت همانگونه که به زیبایی ده ها زنی که همسر عزیز آن را دور هم جمع کرده بود توجهی نداشت بلکه با قلبش خداوند متعال را احساس می‌ کرد.

نورالقرآن یک نوآوری در تفسیر قرآن است

حجت الاسلام والمسلمین دکتر هاشم بوخمسین نیز به عنوان سومین سخنران این مراسم درباره مفهوم منهج و اینکه منظور از منهج چیست صحبت کردند.

وی با بیان اینکه منهج راه و روشی است که محقق برای رسیدن به نتیجه مطلوب از آنها استفاده می‌کند، افزود: منهج در مفهوم دیگر ابزارهایی است که محقق در استدلال از آنها استفاده می کند و بنا به تعبیر آیت الله یعقوبی منابع را نیز شامل می شود.

حجت الاسلام والمسلمین دکتر ابوخمسین با اشاره به اینکه برخی از مفسران بر اساس روش‌های معینی به تفسیر آیات قرآنی می‌پردازند، گفت: مفسران دیگر بر روش های دیگر تکیه می‌کنند. به عنوان مثال در مجمع البیان شیخ طبرسی در تفسیر آیات قرآن کریم از روش‌های مختلفی استفاده شده است. دیگر مفسران نیز در تفسیر، روش‌ها و برنامه‌های مختلفی دارند و این به معنای تعدد مناهج است.

وی گفت: از آیت الله یعقوبی درباره دلیل تعدد مناهج سوال شد، ایشان فراوانی علوم و معارف قرآنی را دلیل تعدد مناهج عنوان کردند. بر این اساس است که ما هر روز شاهد نوآوری، پیشرفت و تنوع در زمینه مناهج علوم قرآنی هستیم که یکی از مصادیق آن تفسیر نورالقرآن است.

کتاب نورالقرآن به زبان های دیگر ترجمه شود

دبیر این نشست قرآنی، با اشاره به حضور فعال و اثرگذار حجت‌الاسلام والمسلمین طایی و نقش ایشان در احیاء آثار و توسعه فعالیت ها و خدمات گسترده دفتر آیت الله العظمی یعقوبی در ایران به توصیف بخش‌هایی از کتاب ارزشمند نورالقرآن پرداخت و گفت: آیت الله العظمی یعقوبی نگاهی نو و پژوهش محور به قرآن دارد و به ویژه با درکی که از مفهوم و جایگاه انسان پیدا کرده است، توانسته است وارد قلمرو انسان‌شناسی و جامعه‌شناسی قرآن شود. بر این اساس مسئله‌‌ای که در تفکر آیت الله یعقوبی در ارتباط با قرآن اهمیت بسیار دارد همین انسان شناسی و توجه به روابط انسان‌ها با یکدیگر در عرصه‌ زندگی و اجتماع است.

استاد سیدمهدی حسینی دورود افزود: به اعتقاد بنده این اثر قرآنی ارزشمند از نیازهای جوامع امروزین به‌ویژه نسل جوان است که باید هرچه سریعتر به زبان فارسی و دیگر زبان‌های دنیای اسلام ترجمه و منتشر گردد..پایان پیام/۱۱۰