همزمان با سالگرد شهدای منا؛ بازخوانی حادثه منا از زبان یک شاهد عینی
استاد علی محمدی
آستان بهارستان؛ همزمان با سالگرد شهدای منا یکی از شاهدان عینی این فاجعه تلخ مروری بر خاطرات خود داشته است که متن آن در ادامه می آید:
برای ورود سه میلیون حاجی احرام بسته در روز عید قربان از چادرهای منا بهسوی رمی جمرات سه مسیر وجود دارد که اگرهرسه مسیر باز باشد وتوسط نیروهای امنیتی و امدادی خوب مدیریت شود باز به لحاظ ازدحام بیش از حد حجاج احتمال خطر وجود دارد حالا اگر به هر دلیلی یکی از این مسیرها مسدود شود دو راه می ماند که احتمال خطر به مراتب بالا می رود و اگر از این دو راه باقی ماند سیل جمعیت میلیونی را به یکی از این خیابان ها (۴۰۲) هدایت کنی که عرض کم ودیوارهای آهنی داشته باشد و هیچ راه فراری نداشته باشد و اثری از نیروهای امدادی و امنیتی نباشد و انتهای این خیابان پرازدحام را با جرثقیل ببندی که جمعیت خارج نشود چه انتظاری بهتر از این فاجعه می شود پیش بینی کرد؟.
وقتی کاروان ما وارد خیابان ۴۰۲ شد متوجه ازدحام جمعیت شدیم و ماموران سرباز جوان حاضر در صحنه درحال ور رفتن به موبایل ها یا درحال دود کردن سیگار بودند تا هدایت حجاج از همان ابتدای ورود به خیابان بهدلیل شدت ازدحام جمعیت عده ای از حجاج که دو روز قبل هم بهدلیل انجام اعمال حج در صحرای عرفات و مشعر بودند و استراحت کافی نداشتند، حالشان بد شد.
این وضعیت ادامه داشت وراه خروجی هم وجود نداشت؛ پس از گذشت ۴۵ دقیقه که جمعیت به جلو حرکت نمی کرد تصمیم گرفتیم از جمعیت خودمان را خارج کنیم البته بعضی از زائران که جوانتر بودند از دیواره های آهنی خودشان را بالا می کشیدند و از بین جمعیت خارج می شدند اما این امکان برای مسنترها وخانم ها که کثرت آنان زیاد بود فراهم نبود.
دراین لحظه که افراد درحال تلف شدن بودند هیچ نیروی امدادی وجود نداشت و بهعلت شدت گرما و ازدحام لحظه به لحظه وضعیت وخیم تر می شد ما پس از خروج از بین جمعیت البته با سختی فراوان از مسیرهای فرعی و از بالای چادرها خودمان را به انتهای خیابان ۴۰۲ رساندیم.
با کمال تعجب مشاهده کردیم یک چرثقیل راه خروج حجاجی که درحال تلف شدن بودند را مسدود و دیواری از پلیس ها روی جرثقیل تشکیل شده بود که مردم عبور نکنند.
این درحالی بود که خیابان پهنی سمت راست خیابان ۴۰۲ بود که اگر جرثقیل مانع نبود در عرض چند دقیقه مردم نجات پیدا می کردند.
این ممانعت از خروج که هنوز نمی دانیم با چه هدفی صورت گرفته بود عامل اصلی این فاجعه بود؛ وقتی حجاج با مانع جرثقیل درانتهای مسیرمواجه شدند ناامیدانه تلاش کردند که به عقب برگردند این تداخل دررفت وبرگشت در آن جمعیت کم توان و در حالت ازدحام و بیحالی افراد را روی هم ریخت که توان بلند شدن را نداشتند.
اگر دراین لحظه یک آبپاش از بالا روی این مصدومان آب می ریخت حتما عده کثیری از این عزیزان نجات پیدا می کردند.
دراین لحظات زجر آور که یادآوری آن وجود انسان را می لرزاند دریغ از یک امدادگر؛ افرادی هم می توانستند در دادن تنفس مصنوعی و احیای مصدومان کمک کنند اما سربازان حاضر سعودی مانع می شدند.
افت بر مدعیان خادم الحرمین؛ به خدا من در چندین عملیات جنگی در وسط سختترین میدان های مبارزه و زیر سنگینترین صلاح های جنگی و حتی شیمیایی ندیدم که اینطور یک انسان در لباس احرام مظلومانه جان خود را از دست بدهد.
حتی درزمان خروج افراد از زیر دست وپای مردم، مردهها و زندههای نیازمند به کمک را روی هم می ریختند و از احیای این مصدومان نیازمند به اقدامات فوری خبری نبود.
وقتی که کشتن یک جنبنده ناچیز، کفاره بزرگ دارد جان مهمان احرام بسته خداوند اینگونه بهدست بی لیاقتان مدعی خادم الحرمین موج موج از دست رفت و جامعه انسانی را به تاثر و جامعه مسلمانان جهان را عزادار کرد.
دولتمردان اسلامی بدانند اگر همچنان به سکوت مصلحتی خود در قبال شهدای منا ادامه دهند و بهجای ظلمستانی از ظالم، منافع خود را در نظر بگیرند خون بی گناه جانباختگان عید قربان که به جای ذبح گوسفند، مظلومانه فدا شدند دامن آنان را خواهد گرفت.
یاد ونام وخاطره شهدای مظلوم منا را گرامی می داریم؛ شاهد عینی علی محمدی
×××
گفتنی است فاجعهٔ منا روز ۲ مهر ۱۳۹۴ برابر با ۲۴ سپتامبر ۲۰۱۵ میلادی و ۱۰ ذیحجهٔ ۱۴۳۶ قمری همزمان با عید قربان در مراسم رمی جمرات در «خیابان ۲۰۴» نزدیک تقاطع آن با «خیابان ۲۲۳»، در منطقهٔ منا، شهر مکه، عربستان سعودی رخ داد و منجر به جان باختن دستکم ۲٬۲۳۶ زائر شد.