در پیچ وخم غرفه‌های بیست وچهارمین نمایشگاه رسانه‌های ایران
یادداشت : حسین افسر
آستان بهارستان ؛ بیست و چهارمین نمایشگاه رسانه‌های ایران، پس از شش سال وقفه، ۲۹ بهمن‌ماه امسال با شعار «نجستم همیشه جز از راستی» در مصلی بزرگ امام خمینی (ره) تهران، کار خود را آغاز کرد.
نمایشگاهی که دوم اسفندماه هم به ایستگاه پایانی خود رسید، در حالی که با استقبال خوبی از سوی مسئولان، فعالان رسانه‌ای و طیف وسیعی از مخاطبان مواجه شد و در طول ۴ روز فعالیت خود، توانست دستاوردهای خوبی را برای اهالی رسانه و مخاطبان به همراه داشته باشد.
این دورهمی رسانه‌ای‌ها با مخاطبان در پیچ و خم غرفه‌های بیست و چهارمین نمایشگاه رسانه‌های ایران، در جهت ارزیابی توانمندی‌های رسانه‌ای و معرفی محتواهای تولیدی، ظرفیت‌های بسیار مهمی را به همراه داشت، در واقع نمایشگاه پس از چند سال رکود، آمده بود تا پلی میان رسانه‌ها و مخاطبان باشد و به مسئولان نیز یادآوری کند که رسالتی مهم در قبال جامعه در جهت آگاهی بخشی و امیدآفرینی دارد.
این نمایشگاه که ازساعت ۹:۳۰ دقیقه صبح تا ۱۸:۳۰ عصر میزبان علاقه‌مندان به رسانه‌ها و فعالان رسانه و حوزه ارتباطات و عموم مردم و دانشجویان و اساتید حوزه ارتباطات و نخبگان بود، علاوه بر بخش مربوط به مطبوعات و رسانه‌های برخط ، با پنج بخش ویژه نیز به استقبال علاقه‌مندان و اهالی رسانه رفت.
در گردهمایی موسسات و سایتهای خبری و خبرگزاری، روزنامه و انسان‌رسانه در کنار نشست های تخصصی، رونمایی از کتاب «دانش نامه مطبوعات ایران» نیز یکی از این رویدادهای مهم بود.
البته این نمایشگاه تلاش داشت از حال و هوای دوازدهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی و ششمین دوره انتخابات مجلس خبرگان رهبری هم دور نماند و در کنار نشست‌های تخصصی، بساط مناظرات سیاسی هم برای علاقه‌مندان و دغدغه‌مندان در میان غرفه‌های مختلف برپا بود، هر چند، گه گداری نیز برخی از کاندیداهای شناخته شده در میان غرفه‌های مختلف رسانه، قابل مشاهده بودند.
یکی از محورهای مهم این رویداد ملی و بین المللی، نمایش فعالیت رسانه های مقاومت بود که در آن غرفه‌ای به نام غزه، مرتبط با موضوع فلسطین و غزه یکی از مهم ترین رویدادهای جهانی و با حضور ۱۵ رسانه از کشورهای خارجی، محتواهای خوبی از خبر و عکس را در اختیار مخاطبان خود قرار می دادند.
همچنین از بخش های جذاب این نمایشگاه، اختصاص ۶۰۰ متر فضای نمایشگاهی و استیج به بخش کودک و رسانه و سواد رسانه ای بود که در جهت احیای رسانه های کودک و نوجوان تا سن ۱۳ سال، به میزبان از علاقه‌مندان پرداخت.
بخشی که حتی با استقبال بزرگسالان نیز مواجه شد و توانست ظرفیتی را فراروی خانواده‌ها برای شناسایی استعدادهای رسانه ای در میان کودکان و نوجوانان فراهم سازد، البته به زعم برخی از مخاطبان، از وجود بخش کودک و نوجوان در این نمایشگاه بی‌خبر بودند و به این دلیل، جای فرزندان خود را در این فضای گسترده نمایشگاهی ویژه کودکان و نوجوانان خالی می‌دیدند.
دعوت از کودکان در حوزه فعالیت رسانه ای از جمله جاذبه های این نمایشگاه بود ضمن اینکه کودکان توانمند در تولید محتوا قابلیت ها و خلاقیت و توانایی زیادی از خود به نمایش می گذاشتند و این بخش بیش از ۱۸ میلیون کودک و نوجوان در سراسر کشور را مخاطب اصلی خود می دانست.
به نظر می رسد در بخش رسانه و کودک، نیازمند سرمایه گذاری فراوانی هستیم و این حوزه مهم، تنها در بخش نمایشگاهی مورد کند و کاو قرار نگیرد و برای همه کودکان ونوجوانان در بخش رسانه، برنامه‌های متنوعی در نظر گرفته شود و کودکان بیش از گذشته با رسانه و تولید محتوا آشنا باشند.
همچنین یکی از بخش های بسیار جذاب در نمایشگاه امسال، بخش انسان رسانه و رسانه‌های کاربر محور و حضور در کافه‌های رسانه بود که توجه خاصی به رسانه‌های نوین در کنار مطبوعات و خبرگزاری‌ها داشت و با استقبال بی‌نظیری از سوی کانال‌های خبری و مدیران کانال ها و ادمین‌های رسانه‌های مجازی مواجه شد، به خصوص در بخش انتقال تجربیات و آموزش، رویدادهای خوبی در جهت ارتقای آگاهی و آشنایی با جایگاه رسانه های نوین اتفاق افتاد.
از طرفی بخش فناوری و نوآوری های نوین نیز برای اولین بار در این دوره از نمایشگاه، ارتباط خوبی با مخاطبان برقرار می‌کرد و با توجه به فراخوان شرکت‌های خلاق و دانش بنیان کشور در حدود ۹۲ شرکت در ارتباط با رسانه در این بخش شناسایی شده و حضور داشتند که به معرفی توانمندی‌های خود می پرداختند، البته ترسیم آینده رسانه‌ها با هوش مصنوعی نیز چاشنی این بخش از نمایشگاه رسانه های ایران بود.
برگزاری ۸۰ نشست تخصصی و عمومی با موضوع فناوری و نوآوری‌های نوین در عرصه رسانه، مجالی را برای علاقه مندان و نخبگان در حوزه رسانه و ارتباطات به وجود می‌آورد و مسیر خوبی را برای دانشجویان جهت آشنایی با این حوزه مهم و ورود به بازار کار و فراهم می کرد.
با توجه به اینکه از سال ۷۳ تا ۹۶، بیست و سه دوره نمایشگاه رسانه و مطبوعات در کشور برگزار شد و به علل خاصی به خصوص کرونا این نمایشگاه متوقف گردید و امسال میزبان رسانه‌های ایران گردید، به نظر می‌رسید ظرفیت‌های نوینی به نمایشگاه افزوده شده بود و این بار نمایشگاه با دستانی پر، مخاطبان خود را فرا می‌خواند.
به ویژه اینکه فضای حاکم بر رسانه ها تغییر یافته و باید نگاه جامع تری به نمایشگاه رسانه‌ها و مطبوعات داشت، البته نوین شدن رسانه‌ها، فضای نمایشگاهی را از بهره‌گیری از تجربیات پیشکسوتان رسانه، غافل نکرد و یکی از جذابیت‌های این نمایشگاه نیز حضور پیشکسوتان عرصه خبر و رسانه بود.
برگزاری نشست‌های تخصصی با رویکرد سواد رسانه ای و تخصص و تعهد در رسانه و البته رونمایی از «ایران‌رسانه»، سامانه جامع خدمات معاونت امور رسانه‌ای و تبلیغات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ازجمله برنامه‌های جانبی اختتامیه این نمایشگاه بود که در این زمینه نیز قابلیت‌های خوبی را به اهالی رسانه از طریق این سامانه جامع معرفی می کرد.
بیست‌وچهارمین نمایشگاه رسانه‌های ایران، تلاش داشت با تکیه بر شعاری که این نمایشگاه را کلید زد، به اهالی رسانه صداقت و راستی در بیان حقایق را یادآور شود، همچنین پای مسئولان را به غرفه‌های رسانه‌ها بکشاند تا اگر مطالبه و سوالی وجود دارد صادقانه پیگیری شود واگر مسئولان، قبل از نمایشگاه مجالی برای پاسخ به سوالاتی نداشتند ، در گوشه گوشه این نمایشگاه، خود را برای پاسخگویی به اصحاب رسانه آماده کنند.
در طول چهار روز از برپایی نمایشگاه، حضور خبرنگاران و اصحاب رسانه در قالب اردویی یک روزه و بازدید از غرفه‌های مختلف نیز از جذابیت‌های دیگر این نمایشگاه به شمار می‌رود، به خصوص اینکه حضور خبرنگاران و اصحاب رسانه جوان و نوپا در میان غرفه‌ها، می‌توانست به نوبه خود فضای خوبی را از رسانه و جایگاه آن به نمایش بگذارد و در انتقال تجربیات مختلف رسانه‌های حرفه‌ای به این خبرنگاران جوان موثر باشد.
یکی از موضوعات مهم در نمایشگاه رسانه های ایران، موضوع تجمیع امکانات در جهت حضور بهتر علاقه مندان بود، شاید از نظر مجریان این نمایشگاه کاملا تخصصی بوده و پیش‌بینی لازم برای حضور مردم به طور گسترده وجود نداشته، چراکه گاهی مقایسه‌هایی در ارتباط با این نمایشگاه و نمایشگاه‌های بزرگ دیگر و امکاناتی که وجود داشت شنیده می‌شد، البته متولیان نیز همه تلاش خود را کرده بودند تا رسانه‌ها به دور از مشکلات و دغدغه‌ها در یک دورهمی دوستانه و البته تخصصی، به دانسته‌ها و تجربیات خود بیفزایند.
یکی دیگر از موضوعات، تفاوت چشمگیر میان امکانات رسانه های دولتی با رسانه‌های خصوصی بود، موضوعی که شاید بسیاری از رسانه‌های خصوصی را در جهت کمبود امکانات و فقدان حمایت های لازم دلسرد می‌کرد به‌خصوص کمبود امکانات برای رسانه‌ها و نشریات استانی و محلی، بیشتر از سایر رسانه‌ها خود را نشان می‌داد و گویا رمقی در جان این رسانه ها، دیده نمی‌شد و هرچه رسانه‌ای، کمتر مورد حمایت قرار داشت، گلایه اصحاب رسانه آن از مشکلات و تنگناهای معیشتی بیشتر بود، به طوری که برخی از اصحاب رسانه‌ها، در کنار تولید محتوا و فعالیت‌های رسانه‌ای به شغل‌های دوم و سوم برای تامین هزینه های زندگی رو آورده بودند، درحالی که شاید اگر حمایت‌های لازم از رسانه صورت می‌گرفت، فرصت بیشتری برای بالندگی و رشد رسانه وجود داشت و دغدغه‌ها کمتر بودند.
البته رسیدگی مسئولان به مشکلات صنفی خبرنگاران در نمایشگاه رسانه‌ها هم، یکی از قابلیت‌هایی بود که مورد توجه اصحاب رسانه قرار گرفت و تا حد زیادی آنان را با سامانه جامع رسانه‌های کشور آشنا سازد.
در این نمایشگاه رسانه‌ها در ارتباط با مسئولان حاضر در غرفه ها و شهروندان نیز به تولید محتواهایی از جمله مشارکت حداکثری مردم در انتخابات، چارچوب‌های نظارتی بر فعالیت تبلیغاتی کاندیداها و تدابیر لازم در فضای انتخاباتی و رویکرد برخی از قوانین در ارتباط با فضای مجازی و موضوعات مرتب با برنامه سلامت خانواده و هم افزایی مسئولان در رفع مشکلات معیشتی جامعه و کنترل تورم و قیمت ها و بررسی مسائلی در حوزه زنان و خانواده و مبارزه با فساد و قاچاق و تحقق تنظیم بازار در شب عید و عیدی کارکنان دولت و تعرفه های مالیاتی و ده ها موضوع دیگر پرداختند، گویی رسانه‌ها هیچ گاه در تولید محتوا، تعطیلی ندارند و هر گاه مسئولان را ببینند رسالتی جز پیگیری مطالبات مردم، در خود متصور نمی شوند.
