تخریب کاشی‌های گنبد مرقد چهارامامزاده قم در سکوت +تصاویر
خبرنگار و عکاس : فاطمه سادات محمدی
آستان بهارستان ؛ بقعه چهارامامزاده، با شماره ثبت ۳۰۵۳۶ میراث فرهنگی محل دفن چهار تن از نوادگان امام سجاد(ع) است که در خیابان ۲۰ متری آیت‌الله حائری قم قرار دارد.
معماری این بنا، به قرن‌های هشتم در دوره ایلخانی و دوره تیموری و قرن نهم نسبت داده شده و سنگ مزار کنونی، دفن‌شدگان را شاهزاده حسن، شاهزاده حسین، شاهزاده ابراهیم و شاهزاده جعفر، از فرزندان امام زین العابدین (ع)، معرفی می‌کند.
طرح، شکل پوشش، فن ساخت گنبد و مصالح به کار رفته در این مقبره، در مقایسه با دیگر مقابر برجی قم، تعلق بنا را به قرن هشتم یا نهم تأیید می‌کند.
در بازسازی دهه ۱۳۶۰، دیوارهای غیرباربر بنا در چهار ضلع داخلی و به تبع آن، ایوان تاریخی، تخریب شد و رواقی مستطیل شکل و محصور به بنا اضافه شد؛ دراین بازسازی، تمامی جرزها و فضاهای داخلی، از کف تا مرکز گنبد، با سنگ‌های مرمر و نمای خارجی با آجر سه سانتی پوشیده شد و ضریحی از سنگ مرمر با پنجره‌های مشبک فولادی، جانشین ضریح قدیمی شد و گنبد خارجی نیز با کاشی‌های معرق فیروزه‌ای، با کتیبه‌هایی از لفظ اللّه و نام‌های پنج تن تزیین شد.
تا حدود هشت سال پیش در این صحن حوضى به‌طول و عرض تقریبى چهار متر وجود داشت اما مسئولان مربوطه یک‌شبه تصمیمی گرفته و آن را تخریب کردند.
بر فراز بقعه، گنبدى هرمى چهارمتری شانزده ترکى آراسته به کاشی هاى الوان به رنگ فیروزه وجود داشت که با گل‌هاى کوچک مزین شده بود و در هر قسمت آن از بالا به پائین، اول اسم جلاله(الله) و سپس اسماء مبارکه خمسه النجباء به ترتیب محمد(ص)، علی، فاطمه، حسن و حسین(علیهم السلام) به‌چشم مى خورد که به زیبائى گنبد افزوده بود و با کاشی‌های دیگر قسمت‌های امامزاده همخوانی داشت.
اما مسئولان اداره کل اوقاف قم ابتدا اقدام به ساخت مغازه هایی کرده و منظر امامزاده را مخدوش کردند و در اقدامی غافلگیرانه و بدون اخذ نظر کارشناسان، در تاریخ ۱۸آذرماه ۱۴۰۲ اقدام به تخریب کاشی‌های گنبد این مرقد کردند و کاشی‌هایی که برای حدود سال ۶۰ هجری بود را از بین بردند.
تا دیروز شاهد الحاقات، تخریب و دخل وتصرفات در بنای چهارامامزاده قم بودیم و امروز هم باید در سوگ تخریب کاشی‌هایی باشیم که حدود نیم قرن از عمر آن‌ها می‌گذشت.
تا چه زمانی باید شاهد اقدامات تخریبی نهادهای متولی در این عرصه باشیم؟
