نقش زنان جهان اسلام در تمدن سازی و گفتمان انقلاب اسلامی
خبرنگار : هانیه ناظری
آستان بهارستان ؛ حجت الاسلام والمسلمین دکتر رضا لک زایی، مدرس حوزه و دانشگاه معتقد است کسانی در تمدن سازی یا تمدن سوزی و حتی تشکیل تمدن باطل موفق هستند که بتوانند زن را به جامعه بیاورند و تمدن انسانی و الهی درصورتی محقق می شود که زنان در صف اول آن باشند.
به گزارش خبرنگار آستان بهارستان؛ زنان نیمی از جامعه را تشکیل دادهاند و در طول تاریخ دوشادوش مردان در عرصههای مختلف اعم از سیاسی و فرهنگی حضور فعال و موثری داشته اند؛ به طوری که در بیانات حضرت امام خمینی (ره) از آنان به عنوان “پیشروان نهضت اسلامی” یاد شده است.
زنان آنها با ایثارگری هایشان در هشت سال دفاع مقدس و پیروزی انقلاب اسلامی، نقش بسزایی ایفا کردند و با حضور و مشارکت خود در صحنه های انقلاب و مبارزه با دشمنان زمینه پیروزی انقلاب اسلامی را فراهم کردند.
زن مسلمان در تمام اعصار و قرون نقش چشمگیری در ایجاد تمدن و تربیت نسل تمدن ساز داشته، که ما برآنیم در این مصاحبه به چگونگی نقش زنان جهان اسلام در تمدن سازی و گفتمان انقلاب اسلامی بپردازیم؛ دراین راستا گفت وگویی با دکتر رضا لک زایی داشتیم.
حجت الاسلام والمسلمین دکتر رضا لک زایی، مدرس حوزه و دانشگاه در گفت وگو با خبرنگار آستان بهارستان از قم، در رابطه با نقش زنان در تمدن سازی و جایگاه زن در جامعه اسلامی گفت: هر مکتب و تفکری که بتواند زن را وارد صحنه کند، آن مکتب و جریان پیروز است، چه این مکتب حق باشد چه باطل.
وی معتقد است کسانی در تمدن سازی یا تمدن سوزی و تشکیل تمدن باطل یا تمدن حق موفق هستند که بتوانند زن را به جامعه بیاورند و تمدن انسانی و الهی درصورتی محقق می شود که زنان در صف اول آن باشند و تشکیل تمدن غیرانسانی هم ناچار است تا زنان را وارد صحنه کند.
از نظر این پژوهشگر و نویسنده، تمدن اسلامی تمدنی فاطمی است و حضرت فاطمه سلام الله علیها در ساخت و استمرار تمدن اسلامی نقش حیاتی دارند.
مشروح این گفت وگو در ادامه تقدیم حضورتان می شود.
- آیا در قرآن به عنوان کتاب آسمانی ما به نقش تمدنساز زنان اشاره شده است؟
آنچه که به صورت مختصر در پاسخ به این پرسش مهم میتوان گفت این است که ما از مطالعه قرآن کریم و بررسی دیدگاههای قرآن پژوهان برداشت می کنیم این است که اولین گام های تمدن سازی را حضرت موسی (ع) برداشتهاند و ایشان است که به سمت جامعه سازی و تشکیل حکومت و تمدن سازی حرکت میکنند.
در جریان شکل گیری تمدن توسط حضرت موسی (ع) زنها نقش اساسی داشتند، به این معنا که اگر شما نقش مادر حضرت موسی (ع) و یا نقش آسیه همسر فرعون و یا نقش خواهر حضرت موسی علیه السلام را حذف کنید، سقوط فرعون و نجات بنی اسرائیل و آن حکومتی که بعدها حضرت سلیمان و داوود (ع) تشکیل دادند، اصلاً اتفاق نمیافتاد.
قرآن شخصیت مستقلی برای زن قائل است، نه اینکه تابع شوهرش باشد در آیه ” ضرب الله مثلا لالذین آمنوا امراه فرعون” که به جناب آسیه همسر فرعون اشاره دارد در واقع به نقش زن در تمدن سازی هم اشاره دارد. با اینکه همسر پادشاه است و تمام امکانات مادی را در اختیار دارد اما در راه الهی قرار می گیرد و در این راه به شهادت می رسد، دعایش این است که ” رب ابن لی عندک بیتا فی الجنه” برای من کنار خودت خانه ای در بهشت بنا کن، اول میگوید کنار تو باشم بعد میگوید در بهشت.
همچنین حضرت مریم (س) را قرآن کریم الگوی همه مسلمانان اعم از زن و مرد معرفی می کند. این نشان دهنده آناست که حضرت مریم (س) را به عنوان نماد پاکی معرفی می کند که عفیف بود، بنابراین آن تمدن اسلامی که می خواهد بنا کند آن زن های پاک دامن تربیت خواهند کرد.
بنابراین زنان مؤمن و صالح و شجاع در جامعه سازی و تشکیل حکومت و تمدنی که میتوانیم آن را تمدن موسوی بنامیم نقش حیاتی داشتهاند.
- زنان در صدر اسلام در تأسیس تمدن اسلامی چه نقشی داشتند؟
در صدر حضرت خدیجه نقش مهمی دارند، اما آنچه لازم است که به آن بپردازیم این است که در یک صلوات مشهور چنین آمده که «اللهم صل علی فاطمه و ابیها و بعلها و بنیها و …» یعنی خدایا صلوات بفرست بر فاطمه و پدرش، و شوهرش و فرزندانش. یعنی فاطمه محور است که با نگاه تمدنی میتوانیم بگوییم که بنیاد تمدن اسلامی بر وجود مبارک حضرت فاطمه تکیه دارد و تمدن اسلامی در واقع تمدن فاطمی است.
یا اینکه پیامبر(ص) علاوه بر اینکه زنده به گور کردن دختران را ممنوع میکند، به زنان و دختران شخصیت میدهد و آنها را رحمت مینامد و میفرماید اگر هدیه گرفتید اول به دخترتان بدهید که با نگاه تمدنی این روایت نشان میدهد وقتی زن قرار است انسان ساز و تمدن ساز باشد باید شخصیت او تکریم شود تا اعتماد به نفس و کرامت داشته باشد.
- با توجه به اینکه انقلاب اسلامی متأثر از قیام سیدالشهدا حضرت امام حسین علیه السلام است، نقش زنان در کربلا را هم تبیین بفرمایید.
در کربلا هم زنان نقشی بسیار مهم داشتند بهطوری که، مادران و همسرانی بودند که یکی یکی فرزندان و همسران خود را به میدان می فرستادند. پدر، شهید شده، پسر آمده از امام اجازه میگیرد که به میدان برود، امام به او میگوید: تو بمان و از مادرت مراقبت کن و او در جواب میگوید: یا اباعبدالله مادرم خودش من را فرستاده که در راه پسر فاطمه (س) جان دهم، در این صورت از من راضی میشود. آنطور که برخی از مقتلها مثل نفس المهموم نوشته رجز «امیری حسین و نعم الامیر» را همین جوان خوانده.
ام وهب، خانم دیگری است که بعد از اینکه شوهرش عبدالله کلبی به شهادت میرسد، پسرش وهب را راهی میدان کرد. اینگونه زنان به میدان آمدند و نقش آفرینی کردند.
همچنین حضرت زینب (س) با خطبه های آتشین و روشنگری هایش که به رهبری امام سجاد (ع) انجام شد، موفق شدند که مبارزه امام حسین را کامل کنند. به تعبیری جنگ جنگ زینب مکمل و معرفی کننده جنگ سخت امام حسین(ع) بود و اگر کار حضرت زینب نبود، عاشورا این درخشش کنونی را نداشت و به قول معروف کربلا در کربلا میماند اگر زینب نبود و در پیچ و خمهای تودرتوی تاریخ گم و محو میشد و به فراموشی سپرده میشد.
به همین دلیل نقشی که زنان در تمدن حسینی دارند همان نقشی است که در تمدن موسوی داشتند. این واقعه در طول تاریخ به یک معیار و ملاک سنجش تمدن هم تبدیل میشود، یعنی هر چه تمدن شما به عاشورا نزدیک باشد به خدا و جریان الهی و حق نزدیک تر است، و بالعکس هر چه از عاشورا دورتر باشید از حق دورتر خواهید بود.
زمانی که حضرت ولی عصر (عج) ظهور کنند خودشان را با امام حسین معرفی میکنند، یعنی تمدنی که ما در آخرالزمان تشکیل خواهیم داد علاوه براینکه مهدوی است حسینی هم است بهطوری که ما امام زمان (عج) را با امام حسین (ع) معرفی می کنیم.
پیاده روی اربعین که در آن بیش از ۲۰ میلیون زائر به زیارت اباعبدالله مشرف می شوند نشان دهنده زمینههای تحقق همین امر است.
- درباره نقش زنان در انقلاب اسلامی هم این سخنان را میشنویم.
ببینید! در انقلاب اسلامی هم زنان نقش بسیار مهم و بلکه حیاتی دارند. امام خمینی (ره) تعابیر بسیار شگفتی درباره زن ها دارد که یکی از این تعابیر اینست که می فرماید: قرآن کریم انسان ساز است همان طور که زن ها انسان سازند.
ایشان زنان را در کنار قرآن می گذارد و این اغراق نیست، این زن ها هستند که انسان سازند و تمدن را انسانها میسازند، زن ها، مردها را تربیت میکنند و زنها و مردها در کنار یکدیگر جامعه و انقلاب را میسازند.
فمینیستها مهمترین مسئلهشان تساوی زن و مرد است، دیدگاه امام راحل اصلاً قابل مقایسه با دیدگاه فمنیستها نیست، امام خمینی ارزش زن را بسیار برتر و والا می داند و تصریح میفرمایند: از دامن زن مرد به معراج رود.
لذا زنان هم در تشکیل انقلاب اسلامی، تشکیل نظام اسلامی و دولت سازی و جامعه پردازی و و تمدن سازی که رهبر معظم انقلاب فرمودند، نه اینکه بگوییم زنان نقش مهمی دارند بلکه زنان در همه این مراحل نقش حیاتی دارند، مثل آب! مثلا میگوییم در ساخت این واحد مسکونی آب نقش حیاتی دارد علاوه بر اینکه نقش اساسی و کلیدی دارد چون نقش آب که نباشد چیزی ساخته نمی شود.
آن پیوند را زن ایجاد می کند، بنابراین زنان نقش حیاتی درتمدن اسلامی دارند نه صرفاً نقش کلیدی. در حال حاضر هجمه دشمن روی حجاب و زنان و خانواده است؛ چرا؟ زیرا در تاسیس تمدن نقش حیاتی دارند. وقتی زنان انسان ساز را از جامعه بگیرید دیگر امثال شهید چمران و احمد کاظمی و احمدی روشن و سلیمانی تربیت نمی شود.
وقتی زن نباشد نه سید علی خامنه ای است و نه امام خمینی(ره) و نه بیش از ۳۰۰ هزار شهید. همه اینها در دامان همین زنان تربیت شده اند. وقتی زن را از جامعه بگیرید آن جامعه سقوط خواهد کرد.
درحال حاضر که با بحث کاهش جمعیت مواجه هستیم باز هم زنان نقش موثری دارند، آنان هستند که میتوانند در عرصه جهاد افزایش نسل کوثر وارد میدان شوند، در برهه ای از زمان جهاد این گونه بود که مادران فرزندان خود را به جبهه بفرستند اما حال با فرزندآوری نقش حیاتی دارند.
در خیلی از کشورهای غربی آماری وجود دارد که ۶۰ درصد، ۷۰ درصد حرام زاده اند، با این وجود تمدن الهی و پاک شکل نمی گیرد. هجمه ای که دشمن بر علیه خانم ها انجام می دهد به همین علت است که خانم ها نقش حیاتی و اساسی دارند، یعنی علائم حیاتی تمدن خانم ها هستند.
- شما در سخنانتان گفتید که زنان در جامعه سازی هم نقش دارند و تاثیرگذارند. این نقش و تأثیر چگونه است؟
نمی شود که ما ادعا کنیم که جامعه اسلامی داریم و به طرف تشکیل تمدن نوین اسلامی حرکت میکنیم اما فرضاً زنان ما حجاب نداشته باشند، عفاف نداشته باشند، یا دولت اسلامی داشته باشیم و ادعا کنیم که دولتمان اسلامی است، دولت به معنای اعم کلمه، یعنی سامانه اداره جامعه آن وقت صدا و سیما یا شبکه خانگی ما هر تصویری از زن و خانواده نشان دهد. لذا درصورتی شما می توانید تمدن اسلامی داشته باشید که قبل از آن امت و جامعه اسلامی داشته باشید، و قبل از آن دو، دولت اسلامی داشته باشید.
زنان نقش اساسی در تمدن سازی و تمدن سوزی دارند
- چرا در اغتشاشات اخیر زنان را هدف قرار دادند؟
همانطور که زنان در ساخت تمدن نوین اسلامی نقش حیاتی دارند، در تمدن سوزی، جامعه سوزی و دولت سوزی هم نقش دارند.
با این تحلیل از اول، اغتشاشات بردوش چه کسی سوار میشود؟ یک زن. یعنی جرقه اصلی را حضور یک خانم زده که در پی آن در فضای مجازی و حقیقی مطالبات علیه حجاب انجام میشود. در جامعه اسلامی می گویند ما آزادی می خواهیم، آزادی به معنای بی بند و باری که خلاف قانون است.
اگر از منظر تمدن سازی بنگریم وقتی زن را بی هویت کردند و به انحراف کشیدند، از آن نگاه مریم وار و آسیه وار و زینب وار فاصله گرفت از تمدن الهی هم فاصله میگیرد؛ بنابراین شما درروند جامعه سازی، خود سازی و تمدن سازی همه و همه دچار انحراف می شوید.
زن قرار است تمدن، جامعه و دولت را بسازد، لذا وقتی منحرف شد ما در جامعه سازی خود سازی دولت سازی و تمدن سازی و همه دچار مشکل می شویم. و دشمن بدنبال این است که نگذارد این انقلاب اسلامی، دولت اسلامی، جامعه اسلامی و آن خودسازی الهی در جوانان و زنان و مردان ایران زمین شکل بگیرد.
بنابراین از منظر قرآن و روایات زن که مظهر چند اسم خداست انسان ساز و تمدن ساز است و لازم است که اول خود خانمها به این نقش و وظیفه مهم توجه داشته باشند و با اقتدا به زنان تمدن سازی همچون آسیه، مریم، خدیجه، فاطمه و زینب سلام الله علیهم و مادران و همسران شهدا در راستای انسان سازی و تمدن سازی قدم بردارند چنانکه تاکنون در راستا حرکت کرده اند.پایان پیام/۱۰۰